Monday, September 03, 2012

หมอนๆ ทั้งหลาย


                 ป้าเนตร คนบ้านเหมืองหม้อ ขอทำหมอน เพราะเป็นงานถนัด ,
 เราก็จัด ผ้าผืน หม้อห้อมสวย ,
 บอกเร็วเร็ว จะเอาส่ง ประกวดด้วย ,
 ป้าก็ช่วย ทำด่วนให้ ในสองวัน ,
ป้าเป็นห่วง ว่าอีกหน่อย จะมีน้อย ,
คนก็ค่อย ล่วงไป ตามวัยผัน ,
จะหายาก ยิ่งขึ้น ทุกทุกวัน ,
เชิญชวนกัน เก็บไว้ ให้อุ่นใจ ,
ใครจะเก็บ ด้วยการซื้อ ก็ทำได้ ,
ใครใคร่เก็บ ด้วยการหัด ฝึกก็ได้ ,
เชิญชวนไว้ เผื่ออยาก รักษา ของโบราณ...


 เรื่องราวที่เขียนประกอบส่งประกวด 3 เกลอ

 เกลอเก่า 1
 ผ้าแหลบปูนอน ประดิษฐ์จาก ผ้าทอกี่มือผสมลายจากเส้นด้ายหม้อห้อมย้อมหลายเฉดสีกับเส้นด้ายย้อมมะเกลือเป็นชิ้นบน ประกอบเข้ากับผ้าทอสีขาวเนื้อหยาบกว่าให้เป็นขอบและรองพื้นเพื่อความคงทนของชิ้นงาน ผ้าแหลบ เป็นผ้าที่ใช้ปูนอน ต่างจากผ้าหลบตรงที่ใช้ปูกับพื้นได้เลย เป็นผ้าที่มีขนาดเหมาะแก่การพกพาในเวลาเดินทาง หรือ นำไปใช้ปูนอนที่วัด เกลอเก่า 1 นี้ ออกแบบมาเป็นชุดกับ เกลอเก่า 2 (หมอนป่อง) และ เกลอเก่า 3 (หมอนผา) เป็นตัวแทนข้าวของเครื่องใช้จากอดีต ที่ใช้ผ้าปักผ้าทอตามประเพณี แปลงมาใช้กับผ้าหม้อห้อมธรรมชาติอันมีลวดลายที่เข้ากันมากขึ้นกับวิถีสมัยใหม่


 เกลอเก่า 2
 หมอนป่องอิงนั่ง ประดิษฐ์จาก ผ้าทอกี่มือผสมลายจากเส้นด้ายหม้อห้อมย้อมหลายเฉดสีเป็นชิ้นนอก หน้าหมอนเป็นอีกลวดลายหนึ่ง ประกอบเข้ากับผ้าดิบในส่วนปล่องเพื่อความคงทนของชิ้นงาน หมอนป่อง เป็นหมอนในวัฒนธรรมชนชาติไทลื้อ ซึ่งใช้หมอนหลายชนิด หม่อนป่องเป็นหมอนรูปสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ เย็บเป็นช่องเล็กๆ ยัดด้วยนุ่น ตรงกลางเป็นช่องว่างรูปกากบาททะลุสองด้าน มีแกนผ้าหรือแกนไม้สอดไว้ในปล่องนี้ด้วย มีเกร็ดเล่าต่ออีกว่า เวลาไปเยี่ยมแอ่วหาสาว ผู้บ่าวต้องเอามือซุกไว้ที่ปล่องหมอน ให้ผู้ใหญ่ได้เห็นว่ามือไม่ได้ไปลวนลามสาวเจ้า


 เกลอเก่า 3
หมอนผาอิงนั่ง ประดิษฐ์จาก ผ้าทอกี่มือผสมลายจากเส้นด้ายหม้อห้อมย้อมหลายเฉดสีเป็นชิ้นนอก หน้าหมอนเป็นอีกลวดลายหนึ่ง ประกอบเข้ากับผ้าดิบในส่วนปล่องเพื่อความคงทนของชิ้นงาน หมอนผา เป็นหมอนในวัฒนธรรมชนชาติไทลื้อ ซึ่งใช้หมอนหลายชนิด หม่อนผาเป็นหมอนรูปสามเหลี่ยมขนาดใหญ่ ใช้สำหรับโอกาสพิเศษ เช่น เป็นหมอนอิงในพิธีแต่งงาน หรือ เป็นหมอนที่ทำถวายพระสงฆ์ มีการปักตกแต่งหน้าหมอนเป็นลวดลายสวยงามด้วยเส้นโลหะสีเงินหรือสีทอง หมอนชนิดนี้นิยมใช้ในชนชั้นสูง มีนัยบอกถึงฐานะและอำนาจของผู้ใช้